«Գեղարդ» երգչախումբը Շտուտգարտում
Հայ հոգևոր երաժշտության ժամանակակից ձայնը,
որը կապում է Արևելքն ու Արևմուտքը
Երբ արվեստը ծառայում է ոչ միայն որպես պատմության հայելի, այլև որպես կամուրջ ժամանակների ու մշակույթների միջև, այն դառնում է անփոխարինելի: Այսպիսով, «Գեղարդ» երգչախումբը, որը գործում է Սուրբ Գեղարդի վանքում, ոչ միայն հանդիսանում է հայկական հոգևոր և ժողովրդական երաժշտության պահապան, այլև նորարարության բարձունքում է՝ վերաիմաստավորելով հայ մշակույթի ժառանգությունը ժամանակակից համատեքստում:
Հայկական հոգևոր երաժշտության արմատները ձգվում են ավելի քան 1700 տարի հետ, երբ հայ ժողովուրդը դարձավ առաջին քրիստոնյա ազգը: Այս հնագույն երգերը՝ գրված աղոթքի և ծիսակարգի լեզվով, իրենց էությամբ արտացոլում են հայերի կրոնական և ազգային ինքնությունը: Սակայն «Գեղարդ» երգչախմբի յուրահատկությունն այն է, որ այն հնչեցնում է ոչ միայն միջնադարյան երգերը, այլև ներկայացնում է ժամանակակից հայ կոմպոզիտորների աշխատանքները, ովքեր վերակենդանացնում են այդ ժառանգությունը՝ կապելով այն արդի հայ ժողովրդի հոգևոր ու մշակութային ինքնության հետ:
Խմբի գեղարվեստական ղեկավարության մոտեցումն արտացոլում է ոչ միայն ավանդույթի խոր հարգանքը, այլև համարձակ ստեղծարարությունը, ինչը նրանց թույլ է տալիս հարմարեցնել հնագույն մեղեդիները՝ դարձնելով դրանք հասկանալի և հոգեհարազատ այսօր ապրող լսարանին՝ լինի դա Հայաստանում, թե աշխարհի որևիցե անկյունում: Նրանց հոգևոր կատարումները չեն սահմանափակվում միայն հայ իրականության շրջանակներում, այլ ներկայացնում են համաշխարհային քրիստոնեական երաժշտության մի յուրահատուկ հատված, որն արտահայտում է յուրահատուկ արևելյան երանգներ՝ միաձուլված արևմտյան երաժշտական մտածողությանը:
Հոգևոր և աշխարհիկ երաժշտության միաձուլում
Ըստ Կոմիտաս վարդապետի՝ հա երաժշտական փիլիսոփայության համաձայն հայ հոգևոր և ժողովրդական երաժշտությունը «քույր և եղբայր են», որոնք արմատներով կապված են հայ ժողովրդի հոգևոր և երաժշտական մտածողության հետ: Այս համոզմունքը շարունակում է առաջնորդել «Գեղարդ» խմբի յուրաքանչյուր ներկայացում:
Նրանց համագործակցությունը գերմանական մշակութային հաստատությունների հետ, ինչպես նաև մասնակցությունը համաշխարհային հեղինակավոր փառատոններին, շեշտում է այն փաստը, որ հայ երաժշտությունը ոչ միայն տեղական է, այլև համընդհանուր արժեք ներկայացնող: «Գեղարդ» խմբի կատարումները՝ ինչպես Սուրբ Գեղարդի վանքում, այնպես էլ Եվրոպայում, բացահայտում են, որ ազգային արվեստի հմայքը և ուժը միշտ կարող են հնչել որպես համաշխարհային երաժշտական երկխոսության մի մաս:
Ապագայի մարտահրավերներն ու հնարավորությունները
Այսօր, երբ գլոբալիզացիան սահմանափակում է ազգային մշակութային ինքնություններն ու դրանց արտահայտությունները, «Գեղարդ» երգչախումբը հիշեցնում է մեզ, որ հնագույն ժառանգությունները կարող են նորից ծնվել ժամանակակից արվեստի միջոցով: Այս խմբի գործունեությունը նաև ապացույց է այն բանի, որ մշակութային տարանցումները պետք չէ ընկալել որպես մեկ ուղղությամբ ընթացող ճանապարհներ, այլ որպես երկկողմանի կամուրջներ՝ ինչպես անցյալի ու ապագայի, այնպես էլ Արևելքի ու Արևմուտքի միջև:
Այսպիսով, «Գեղարդ» խմբի ձայնը ոչ միայն արձագանքում է վանքի հնագույն քարերին, այլև տարածվում, որպես հայ մշակույթի և հոգևոր ժառանգության ձայն՝ կապելով մշակույթները, երկրները և ժամանակները:
Հոկտեմբերի 18-ին հրավիրում ենք ձեզ Շտուտգարտի Հիշատակի Gedächtniskirche՝ վայելելու «Գեղարդ» երգչախմբի բացառիկ համերգը: Հայ հոգևոր և ավանդական երաժշտության համադրությունը կթևածի ձեր հոգու և սրտի մեջ: Հավելյալ տեղեկությունների համար. այստեղ:
Մուտքն ազատ է, նվիրատվությունները ողջունելի են: